ΦΘΙΩΤΙΔΑ

 "ΝΟΜΟΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ
Φθιώτιδα –Μύθος κι Ιστορία
Στο κέντρο της χώρας των Ελλήνων, στο χώρο που καταλαμβάνει το όρος Όθρυς, τον Παγασητικό και το Μαλιακό Κόλπο, από την αρχαιότητα υπάρχει μια γη ευλογημένη από τους θεούς της φύσης, ο νομός Φθιώτιδας. Στου κύκλου τα γυρίσματα φιλοξένησε θεούς, ημίθεους, γενάρχες, ήρωες και κοινούς θνητούς, που ενέπνευσαν τους ωραιότερους μύθους κι έγραψαν τις λαμπρότερες σελίδες της Πανανθρώπινης Ιστορίας. Εδώ γεννήθηκαν ο Δευκαλίων και η Πύρρα, οι μυθικοί πρόγονοι του ελληνικού γένους που είχαν το βασίλειό τους στη Φθία και μετά το μυθικό κατακλυσμό γέννησαν την Πρωτογένεια, τον Αμφικτύονα και τον Έλληνα.
Εδώ ιδρύθηκε η πρώτη Αμφικτυονία, για να ενώσει τους λαούς της Προϊστορίας, πραγματοποίησε τους άθλους του κι αποθεώθηκε ο Ηρακλής, γεννήθηκαν ο Αχιλλέας κι άλλοι ήρωες της ¨Ιλιάδας¨ του Ομήρου.
Το όνομα Φθιώτιδα προέρχεται από το όνομα του μυθικού ήρωα Φθίου, αδελφού του Αχαιού, γενάρχη των Αχαιών. Το 2000 π.Χ., σημειώνεται εισβολή των Αρίων-Ινδοευρωπαίων απ’ τους οποίους προέρχεται η φυλή των Αχαιών, που θεωρείται ως η πρώτη ελληνική φυλή. Αφού έδιωξαν κάποιους από τους γηγενείς κι ενσωματώθηκαν με τους υπόλοιπους, εγκαταστάθηκαν και στην κοιλάδα του Σπερχειού και δημιούργησαν τη Φθία και την Ελλάδα, σημαντικά κέντρα του Μυκηναϊκού Πολιτισμού. Ο Όμηρος, που πιθανόν μας παρέχει την πιο αξιόπιστη μαρτυρία, τις αναφέρει σαν πόλεις κοντά στις όχθες του Σπερχειού απ’ τις οποίες αργότερα βαφτίστηκαν και οι περιοχές τους: «Νυν αυ τους, όσοι το Πελασγικόν ¶ργος έναιον, οι τ’ ¶λον οι τ’ Αλόπην, οι τε Τρηχιν’ ενέμοντο, οι τ’ είχον Φθίην η δ’ Ελλάδα καλλιγυναίκα». Σύμφωνα με τη μελέτη του καθηγητή Αντ. Χατζή, οι Έλληνες ή Ελλάνες ήταν κάτοικοι της πόλης Έλλη ή Έλλα, που βρισκόταν στις όχθες του Σπερχειού κι έτσι η χώρα που διέσχιζε ο ποταμός αργότερα ονομάστηκε Ελλάδα. Στους ιστορικούς χρόνους το σημαντικότερο από τα φύλα που κατοικούσαν την περιοχή και διαμόρφωσαν την ιστορική της φυσιογνωμία ήταν οι Αχαιοί-Φθίωτες, που είχαν εγκατασταθεί μεταξύ Σπερχειού και Νότιας Θεσσαλίας και της έδωσαν το όνομα ¨Φθιώτις Αχαϊα¨. Μετά την κάθοδο των Αχαιών στην Πελοπόννησο, επικράτησε μόνο η ονομασία Φθιώτις και καταλάμβανε το χώρο του σημερινού νομού, χωρίς όμως να περιλαμβάνει τη Λαμία , που προστέθηκε το 189 π.Χ. στο νομό. Ο νοητός ήλιος της Δικαιοσύνης φωτίζει αιώνιες μορφές που στεφανώθηκαν με τη δοξαστική μυρσίνη και ακτινοβολούν στο πολύγωνο της Ιστορίας της Φθιώτιδας.
Η μια πλευρά του ιστορικού πολυγώνου ανήκει στο Λεωνίδα, τους Σπαρτιάτες, τους Θεσπιείς, τους Λοκρούς κι άλλους Έλληνες που κατά τη διάρκεια των Περσικών Πολέμων υπερασπίστηκαν με αυτοθυσία τα Στενά των Θερμοπυλών, το 480 π.Χ., καταρρίπτοντας το αήττητο του Πέρση βασιλιά Ξέρξη. Όμως η προδοσία του Εφιάλτη εξόντωσε τη στρατιά των ¨αθανάτων¨ και το Λεωνίδα, που έπεσε κι αυτός «πειθόμενος τοις Λακεδαιμονίων ρήμασι».
Στη δεύτερη πλευρά του ιστορικού πολυγώνου της Φθιώτιδας συναντούμε το Μακεδόνα Αντίπατρο, διάδοχο του Μεγάλου Αλεξάνδρου και τον Αθηναίο
Λεωσθένη, ηγέτη των πόλεων της νότιας Ελλάδας, που είχαν εξεγερθεί κατά των Μακεδονικών Φρουρών. Μετά από τη μάχη κοντά στις Θερμοπύλες και πιθανόν στην Ηράκλεια του Σπερχειού, ο Αντίπατρος ηττημένος οχυρώθηκε με τα στρατεύματά του στη Λαμία, που έδωσε έτσι τ’ όνομά της στον πόλεμο: Λαμιακός Πόλεμος 323-322 π.Χ. Μετά τον τραυματισμό και το θάνατο του Λεωσθένη, ο διάδοχός του Αντίφιλος, επίσης Αθηναίος, έλυσε την πολιορκία της Λαμίας κι έσπευσε στα Φάρσαλα, όπου νίκησε το Λεοννάτο που ερχόταν να βοηθήσει τον Αντίπατρο. Όμως το Σεπτέμβρη του 322 π.Χ. ο Αντίπατρος με ενισχυμένες τις δυνάμεις του νίκησε στην Κρανώνα της Λάρισας τις επαναστατημένες πόλεις και τις ανάγκασε να συνάψουν ειρήνη. Η Αθήνα, που είχε πρωτοστατήσει στην αντιμακεδονική κίνηση, πλήρωσε το βαρύτερο τίμημα: μακεδονική φρουρά εγκαταστάθηκε στη Μουνιχία, το πολίτευμά της έγινε ολιγαρχικό κι οι αρχηγοί της αντιμακεδονικής μερίδας καταδιώχθηκαν σκληρά.
Στην τρίτη πλευρά του ιστορικού πολυγώνου βρίσκεται ο Νικηφόρος Ουρανός, στρατηγός του βυζαντινού αυτοκράτορα Βασιλείου Β΄ του Βουλγαροκτόνου, που κοντά στα Λουτρά Υπάτης αιφνιδίασε και συνέτριψε τις στρατιές των Βουλγάρων του Σαμουήλ κατά τη λεγόμενη μάχη του Σπερχειού, το 995 μ.Χ.
Την τέταρτη πλευρά του ιστορικού πολυγώνου καταλαμβάνει επάξια ο Αθανάσιος Διάκος και οι σύντροφοί του που, κατά τον πρώτο χρόνο της επανάστασης των Ελλήνων εναντίον των Τούρκων, προσπάθησαν ν’ ανακόψουν την προς νότο πορεία των εχθρών στη μάχη της Αλαμάνας, στις 22 Απριλίου του 1821. Μετά από 400 χρόνια σκλαβιάς και φυλακής οι Τουρκαλβανοί του Ομέρ Βρυώνη και του Κιοσέ Μεχμέτ όρμησαν με λύσσα εναντίον των ολιγάριθμων μαχητών, που επαναλαμβάνοντας την ιστορία των προγόνων τους «όρισαν τους εαυτούς τους να φυλάγουν Θερμοπύλες». Μια φούχτα Έλληνες τόλμησαν να υψώσουν το ανάστημά τους, ν’ αντιταχθούν στις πολυάριθμες και βαριά οπλισμένες ορδές των αλλόθρησκων κι έπεσαν στον «υπέρ πάντων αγώνα». Τελευταίος δολοφονήθηκε ο Διάκος που, αφού αιχμαλωτίστηκε, αρνούνταν πεισματικά ν’ αλλαξοπιστήσει δηλώνοντας:«εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός και θα πεθάνω».
Η πέμπτη πλευρά του ιστορικού πολυγώνου ανήκει στον Αρη Βελουχιώτη, το Ναπολέοντα Ζέρβα, τους άντρες τους και τους Αγγλους συμμάχους που ανατίναξαν τη γέφυρα του Γοργοποτάμου, στις 24 Νοέμβρη του 1942. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι Έλληνες οργάνωσαν σθεναρή αντίσταση εναντίον του Ιταλογερμανικού άξονα κι ανατίναξαν τη γέφυρα του Γοργοποτάμου ανακόπτοντας τον ανεφοδιασμό των γερμανικών δυνάμεων του στρατάρχη Ε. Ρόμμελ, εξασφαλίζοντας έτσι τον αναγκαίο χρόνο για την οργάνωση αντεπίθεσης των συμμάχων και την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού το 1832.
Ο νομός Φθιώτιδας, από την αρχαιότητα ως σήμερα, γεννά και γαλουχεί ανθρώπους αξιόλογους που διαπρέπουν με την τόλμη και την ανδρεία τους, με τις αρετές, τις ηθικές κι ανθρωπιστικές τους αξίες, με τις πρωτότυπες δημιουργίες τους στον πνευματικό και πολιτιστικό τομέα. Είναι άνθρωποι ευαίσθητοι, καλόψυχοι με έμφυτο το θεσμό της φιλοξενίας του Ξένιου Δία."